Συκουτρής, Ιωάννης

Κλασικός φιλόλογος, βυζαντινολόγος, νεοελληνιστής και φιλόσοφος (Σμύρνη 1901 - Ακροκόρινθος 1937). Σπούδασε στην Ευαγγελική Σχολή της γενέτειρας του, στο πανεπιστήμιο της Αθήνας (1919 - 1922) και στα πανεπιστήμια της Λιψίας και του Βερολίνου (1925 - 1929). Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα (1929) εργάστηκε ως καθηγητής στο Αρσάκειο και ως βιβλιονόμος της Ακαδημίας. Για ένα διάστημα εργάστηκε ως καθηγητής στην Κύπρο. Το 1930 εκλέχτηκε υφηγητής της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας στη Φιλοσοφική σχολή του πανεπιστήμιου της Αθήνας. Είναι ένας από τους σημαντικότερους Νεοέλληνες κλασικούς φιλόλογους. Τον απασχόλησαν ωστόσο, πλην της κλασικής φιλολογίας, η βυζαντινή γραμματεία και η νεοελληνική φιλολογία. Ο Σ. ήθελε από τη μια μεριά ακριβοδίκαιη εκτίμηση των χειρόγραφων - φορέων των κλασικών κείμενων, και από την άλλη βαθιά γνώση, εκ μέρους του εκδότη - σχολιαστή, του προσωπικού ύφους του εκδιδόμενου - σχολιαζόμενου κλασικού συγγραφέα. Ασχολήθηκε κυρίως με την ελληνική πεζογραφία (αρχαία και βυζαντινή), ιδίως με τη ρητορική και την επιστολογραφία (Αντιφών, Λυσίας, Ισοκράτης, Δημοσθένης, Σωκράτης και Σωκρατικοί, Αισχίνης, Γρηγόριος Νύσσης, Λέων Διάκονος, Νικηφόρος Γρηγοράς, Δημ. Κυδώνης, Βησσαρίων, Μιχαήλ Ψελλός). Σημαντικό στάθηκε και το εκδοτικό του έργο: Ανάλαβε τη διεύθυνση της «Ελληνικής Βιβλιοθήκης» της Ακαδημίας, την οποία εγκαινίασε με δύο μνημειώδεις εργασίες, την έκδοση και το σχολιασμό του Συμπόσιου του Πλάτωνα και της Ποιητικής του Αριστοτέλη. Το ενδιαφέρον του Σ. για τη νεοελληνική φιλολογία το δείχνουν οι προσπάθειες του για τη συστηματική έκδοση του Σολωμού, τα σχόλια και οι διαλέξεις του για το Δωδεκάλογο του Γύφτου του Παλαμά και οι κριτικές του σε φιλολογικές εργασίες νεοελληνιστών (Αποστολάκη κ.ά.). Ο Σ. αποτελεί σπάνιο παράδειγμα μαχητικού φιλόλογου με ανεξάντλητες δημιουργικές δυνάμεις. Αν και δεν κατόρθωσε να κερδίσει καθηγητική έδρα - αντίθετα συνάντησε στο διδασκαλικό του έργο χαρακτηριστική αντίδραση, γεγονός που δεν είναι καθόλου άσχετο με την αυτοκτονία του -, δημιούργησε ωστόσο, με τα μαθήματα, τα φροντιστήρια και τους «φιλολογικούς κύκλους» του, πλειάδα αξιόλογων «μαθητών» σε θέματα κλασικής, μεσαιωνικής και νεώτερης ελληνικής φιλολογίας. Σε ξεχωριστούς τόμους εκδόθηκαν, εκτός από τις μεταφράσεις, τα παρακάτω βιβλία του: Φιλολογία και ζωή (1931), Η διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας (1932), Δοκίμια (1939) και Μελέται και άρθρα (1956).